Encyklopedia

Prototyp wagonu typu E, na licencji standardowego wagonu GT6 firmy Düwag, wykonany przez firmę Lohner w Austrii powstał w 1959 roku dla wiedeńskiego przewoźnika. Po udanej próbie, od 1961 roku firmy Lohner i SGP rozpoczęły seryjną produkcję kolejnych tramwajów typu E oznaczonych przez wiedeńskiego przewoźnika. Od 1966 roku zaczęto produkować tramwaje nieco zmodyfikowaną wersję typu E₁ (nowsze wyposażenia, lepsze silniki itp.) przez firmy SGP, Lohner i Rotax. Łącznie tramwajów typu E₁ w latach 1966-1976 wyprodukowano 338 sztuk. Jest to około 20-metrowy dwuczłonowy wagon, osadzony na trzech wózkach. W pierwszym i ostatnim wózku znajdują się silniki napędzające osie (po jednym silniku na wózek), zaś środkowy wózek umieszczony pod przegubem jest toczny. ”Wiedeńczyk” posiada również piasecznice przy pierwszym i trzecim wózku. Tramwaje te wyposażone są w 2 silniki o mocy 150 kW. W wagonach typu E₁ zastosowano oporniki rozruchowe, które znajdują się na dachu wagonu oraz przetwornice statyczne i elektrodynamiczne hamowania. Posiada również hamulec szynowy, tarczowy, elektryczne (postojowe) oraz ręczny. W Krakowie kabina motorniczego została oddzielona od przedziału pasażerskiego (podobnie jak w zmodernizowanych wagonach typu 105Na). Pulpit prowadzącego pojazd zyskał ręczny zadajnik jazdy wraz z wbudowanym czuwakiem. Wagon wyposażony jest w 4 pary drzwi otwieranych harmonijkowo, przyciski do otwierania drzwi przez pasażerów, okna opuszczane w dół (jak w wagonach kolejowych). Wiedeńskie wagony zostały wyposażone w połówkowe pantografy firmy Siemens.

Eksploatacja tramwajów E₁ w Wiedniu

Pierwszy skład E₁+c₃ wyruszył na ulice Wiednia 30 stycznia 1967 roku, a od 1974 roku opisywane tramwaje pojawiają się również z nowszymi doczepami c₄. Jeden z dostarczonych w 1970 roku tramwajów E₁ o numerze 4499 został fabrycznie wyposażony w nowy zadajnik jazdy sterowany elektrycznie. Po wielu jazdach próbnych tramwaj ten wszedł do eksploatacji 24 lipca 1971 roku. W trakcie kolejnych dostaw tramwajów E₁ do Wiednia zaprzestano z zatrudniania konduktora sprzedającego bilety przez co wymusiło to na producencie likwidację miejsca konduktorskiego. Wcześniej dostarczone tramwaje przebudowano do 1984 roku. Obecnie tramwaje E₁ znajdują się w dalszej eksploatacji. Spotkać je można na wiedeńskich liniach 21 i 28.

”Wiedeńczyk” w Krakowie

W 2004 roku w Krakowie rozpoczęto eksploatację używanych wagonów z Wiednia. Pierwszy "wiedeńczyk” o numerze 101 w dniu 7 lutego 2004 roku zadebiutował na linii 7. Do dziś można go spotkać na ulicach Krakowa jako solo. Ciekawostką jest też, że 101 jeździ w barwach wiedeńskiego przewoźnika. Również wagon o numerze 125 wraz z doczepą c₃ 585 pomalowany został w barwy wiedeńskie. Po dostarczeniu kolejnych wagonów typu E₁ przemalowano je już w barwy krakowskie. Ponadto otrzymały nowe pomarańczowe wyświetlacze oraz wymieniono siedzenia drewniane na tapicerowane. Prawie wszystkie tramwaje typu E1 jeżdżą z doczepami typu c₃.