Encyklopedia
Konstal 105N
dodane przez Phobos; zmodyfikowane przez
man

Najbardziej rozpowszechniony w Polsce tramwaj, którego różne "wersje rozwojowe" produkowane i modernizowane są do dziś. I prawdopodobnie nieprędko się to zmieni.
Równocześnie z pracami nad tramwajem 102N prowadzone były prace nad projektem czteroosiowego tramwaju stycznikowego z doczepą bierną. Pod koniec lat 60-tych opracowano dwa projekty 103N i 104N, które jednak nie weszły do seryjnej produkcji z powodu negatywnego zaopiniowania przez przewoźników. W 1970 roku po raz kolejny podjęto prace projektowe, tym razem nad typem 105N. Prototyp tego tramwaju przedstawiła Chorzowska Wytwórnia Konstrukcji Stalowych Konstal w 1973 roku. Pierwsze egzemplarze trafiły do Warszawy (2 sztuki) oraz Katowic (1 sztuka). Po udanych testach seryjną produkcję rozpoczęto w listopadzie 1974 roku.
105N jest czteroosiowym tramwajem napędzanym czterema silnikami o łącznej mocy godzinowej 166kW. Jego układ elektryczny w prostej linii pochodzi z wagonów rodziny 13N (a przez to z wagonów PCC). Rozrząd następuje samoczynnie z pomocą rozrusznika komutatorowego. Do zasilania obwodu niskiego napięcia służy przetwornica prądu stałego 600/40 V. Hamowanie robocze jest elektrodynamiczne (silniki stają się prądnicami), jako hamulce postojowe działają układy szczękowo-bębnowe, a hamowanie awaryjne realizowanej jest przez hamulec szynowy. Jedną z wad tego tramwaju jest zastosowanie nowych wózków jezdnych nie posiadających piasecznic co znacznie utrudnia ruszanie oraz podjazd pod wzniesienia w trudnych warunkach atmosferycznych. Inżynierowie Konstalu doszli do wniosku że nie będą one potrzebne dzięki zastosowaniu specjalnego układu antypoślizgowego mierzącego napięcie na poszczególnych osiach. System ten w praktyce okazał się wysoce niedoskonały.
Charakterystyczną cechą wagonów 105N były owalne szybki w kabinie motorniczego (poniżej szyby czołowej i szyb bocznych) oraz nad drzwiami. Z czasem szyby te likwidowano upodobniając tym samym do wagonów 105Na. Równocześnie przedsiębiorstwa komunikacyjne w całej Polsce przebudowywały i modernizowały wagony przez co oryginalnych 105N jest coraz mniej.
105N w Szczecinie
Pierwszy w Szczecinie wagon 105N na ulice miasta wyjechał 18 marca 1975 (631 solo na linię 7). Dopiero później wagony zaczęto łączyć w składy dwuwagonowe (łączenie 105N w składy trójwagonowe nie jest możliwe ze względu na układ elektryczny). Przez pierwsze 15 lat nowe wagony trafiały wyłącznie do zajezdni Pogodno skąd wyjeżdżały na linie 4, 7, 8 i 9.
Łącznie do roku 1979 Szczecin otrzymał 98 wagonów o numerach od 631 do 728. W późniejszym czasie, wiele z tych wagonów została przebudowana na model 105Na.
Pod koniec eksploatacji wagonów, wszystkie z nich stacjonowały w zajezdni Golęcin. Przeniesione z zajezdni Pogodno otrzymujały nowe numery taborowe. Niektóre z nich zostały również przemalowane w barwy Floating Garden.
Eksploatacja modelu 105N zakończyła się w 2013 roku.
Zachowano jednak jeden skład w historycznych barwach i z przywróconymi szybkami w kabinie motorniczego oraz nad drzwiami (720+701).
Ten artykuł encyklopedyczny jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe. Udostępnienie na licencji Creative Commons obejmuje treść artykułu i (o ile nie zaznaczono inaczej) nie dotyczy załączonych ilustracji.
Średni wiek pojazdu: 44,67 lat
nr tab. | typ | rok prod. | rozp. eksp. | zajezdnia | ex | uwagi |
---|---|---|---|---|---|---|
701 | 105N | 1978 | 20.09.1978 | Wydział Remontowy | ||
713 | 105N | 1978 | 30.09.1978 | Muzeum Techniki | ex 1015 Golęcin (w 04.2004 r.) | |
720 | 105N | 1979 | 29.05.1979 | Wydział Remontowy |