Encyklopedia

W latach 1956–57 zakłady Credé wyprodukowały przy użyciu gotowych komponentów firmy Düwag 28 pojazdów typu 4EGTW, które następnie eksploatowane były w rodzimym Kassel przez prawie 60 lat. Wagony otrzymały numery od 261 do 288. Ostatni z nich o numerze bocznym #273 wycofano w 2014 roku.

4EGTW (4-achser Einrichtungs Gelenktriebwagen) to – jak niemiecka nazwa wskazuje – czteroosiowy, jednokierunkowy, przegubowy wagon silnikowy. Dwa silniki o mocy 60 kW każdy zamontowane były na pierwszym wózku, drugi był bierny. Umożliwiało mu to rozwijanie prędkości do 60 km/h. Pojazd składał się z trzech członów, z których środkowy był podwieszany. W środku znajdowało się 40 miejsc siedzących i 117 stojących. Wagon posiadał cztery pary drzwi o układzie 2-1-1-2, z czego drzwi pojedyncze znajdowały się w środkowym członie, a podwójne na początku i końcu wagonu.

Wagonami wycofywanymi z Kassel w latach 80. i 90. zainteresował się gorzowski MZK (wówczas jeszcze Przesdsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Gorzowie Wielkopolskim). W 1990 roku sprowadzono 10 wagonów, z czego dwa miały być dawcami części. Nadano im numery od #201 do #208 (numer #202 posiadały dwa wagony, gdyż pierwszy z nich po kolizji został przeznaczony na części, a jego miejsce zajął wcześniej odstawiony dla tej roli tramwaj). Pojazdy Credé/Düwag 4EGTW były pierwszymi „używkami” sprowadzonymi do Polski z Niemiec.

W listopadzie 1990 rozpoczęto ich eksploatację. 33-letnie wagony okazały się lepsze od o ponad 20 lat młodszych pojazdów typu 105N. Uznanie pasażerów i motorniczych zyskały przede wszystkim dzięki zestawom kołowym z gumowymi wkładkami, cichszej aparaturze, wydajniejszemu niż w „stopiątkach” systemowi ogrzewania oraz drzwiom otwieranym przyciskiem przez pasażera. Mimo to niemieckie przegubowce miały wadę w postaci małej mocy silników, która uniemożliwiała podjazd ulicą Podmiejską i Pomorską w kierunku Silwany. Linie 1 i 3 w dalszym ciągu obsługiwały więc Konstale, a na „dwójce” pojawiały się prawie wyłącznie „helmuty”, które z czasem stały się jej symbolem dla gorzowian.

Wysłużone wagony zaczęto złomować w 1999 roku Ich miejsce w Gorzowie Wielkopolskim zastąpiły kolejne odkupione od KasselerVerkehrs-Gesellschaft AG z Kassel pojazdy, tym razem typu Wegmann/Düwag 6ZGTW. W 2000 roku, po dziesięciu latach eksploatacji na linii numer 2, sprzedano ostatni z wagonów o numerze bocznym #205 stołecznemu Klubowi Miłośników Komunikacj Miejskiej. Przypomina on konstrukcją nieistniejące już wagony PN, kursujące w Warszawie w latach 60. Ze względu na duże koszty transportu wynoszące około 30 tys. złotych, niszczał on dalej w gorzowskiej zajezdni tramwajowej, by ostatecznie zostać przetransportowanym koleją do stolicy w dniach 11–13 sierpnia 2004 roku. Długi czas na bocznym torze sprawił, że tymczasowo zrezygnowano z planowanego remontu i przywrócenia sprawności pojazdu. Od czasu przyjazdu do Warszawy stoi on na terenie zajezdni Żoliborz i czeka na obiecany remont. Jest to jeden z czterech zachowanych pojazdów tego typu. Pozostałe trzy wciąż znajdują się w Kassel (numery #269, #273 i #282). 

Wykaz wozów 4EGTW sprowadzonych do Gorzowa Wielkopolskiego:

• #201 (ex #276),
• #202 (ex #264),
• #202'' (ex #261),
• #203 (ex #278),
• #204 (ex #268),
• #205 (ex #270),
• #206 (ex #279),
• #207 (ex #275),
• #208 (ex #266),
• ex #277 – wagon przeznaczony na części.