Encyklopedia
description Nordwaggon Bremen
dodane 5.12.2004, godz. 19:10 przez 
mike_1994; zmodyfikowane 26.09.2007, godz. 18:22 przez mike_1994
Tramwaje typu Bremen tworzą ciekawą historię na szczecińskich torach. Były produkowane przez Dessau oraz Nordwaggon Bremen, lecz w Szczecinie Nazywane są po prostu Bremenami. Pierwsza seria była eksploatowana w Szczecinie w latach 1925-ok.1960. Seria druga była eksploatowana w Szczecinie w latach 1927-61. Wagony z lat 1925 - 1927 były oznaczone jako Bremen. Większość z nich została potem przeznaczona do przebudowy na pojazdy gospodarcze.
Wagony z roku 1925 były oznaczone numerami od 1 do 20. Od tych wagonów zaczęło się odnawianie szczecińskiego taboru tramwajowego. Były to wagony z zakrytą platformą, z czego uchodziły to jednych z nowocześniejszych. Informacja o linii i kierunku była umieszczona na dachu, były to specjalne kasety, do których wkładane były tabliczki. Wieczorami i nocą tabliczki były podświetlane. Wagony przednią szybę miały podzieloną na trzy części, z czego środkowa było szersza od dwóch bocznych. Szyby w przedziale pasażerskim były wyposażone w lufciki, które znajdowały się w górnej części szyby. Przednie i tylne szyby znajdujące się w przedziale pasażerskim były węższe od tych środkowych. Na pomostach pudło wagonu zwężało się. Było to potrzebne przy mijaniu się wagonów np. na zakrętach. Motorniczy w swojej kabinie posiadał korbę zadajnika, piasecznicę, hamulec ręczny oraz dzwonek, który umieszczony był pod podłogą. Uruchamiany był za pomocą nadepnięcia przez motorniczego pedału dzwonka.
![zdjęcie]()
Elektryka na dachu była rozmieszczona na całej jego powierzchni. W przedziale pasażerskim znajdowały się bezpieczniki. Po przyjeździe do Szczecina posiadały rolkowate odbieraki prądu, które z czasem zostały zastąpione na nożycowe. Wagony, które zostały dostarczone nie miały zamontowanych lamp, które zostały zamontowane na miejscu w warsztatach. Warto również wspomnieć, że miały na sobie napisy "Stettiner Straßen-Eisenbahn" co po polsku oznacza "Szczecińskie koleje uliczne"
![zdjęcie]()
Przed obchodami 50-lecia komunikacji w powojennym Szczecinie zapadła decyzja o odbudowie wagonu 144. Do brakujących części użyto części z wagonu XXX przeznaczonego do kasacji. W 2001r. Centralne Warsztaty przeprowadziły przebudowę wagonu o numerze 144 z pługu na historyczny. Wagon oddano do użytku 6 lipca 2001r. Do dziś uchowały się tylko cztery Bremeny: platforma (033), pług (035), solarka doczepna (037II) oraz historyczny (144). Niestety pług jak i solarka czekają na lepsze czasy (może odbudowy), gdyż do dziś stacjonują jako "zabytki" w Muzeum Techniki i Komunikacji "Zajezdnia Sztuki". Warto również wspomnieć, że zostały one tam przetransportowane z nocy z siódmego na ósmego czerwca 2006r.
Wagony z roku 1925 były oznaczone numerami od 1 do 20. Od tych wagonów zaczęło się odnawianie szczecińskiego taboru tramwajowego. Były to wagony z zakrytą platformą, z czego uchodziły to jednych z nowocześniejszych. Informacja o linii i kierunku była umieszczona na dachu, były to specjalne kasety, do których wkładane były tabliczki. Wieczorami i nocą tabliczki były podświetlane. Wagony przednią szybę miały podzieloną na trzy części, z czego środkowa było szersza od dwóch bocznych. Szyby w przedziale pasażerskim były wyposażone w lufciki, które znajdowały się w górnej części szyby. Przednie i tylne szyby znajdujące się w przedziale pasażerskim były węższe od tych środkowych. Na pomostach pudło wagonu zwężało się. Było to potrzebne przy mijaniu się wagonów np. na zakrętach. Motorniczy w swojej kabinie posiadał korbę zadajnika, piasecznicę, hamulec ręczny oraz dzwonek, który umieszczony był pod podłogą. Uruchamiany był za pomocą nadepnięcia przez motorniczego pedału dzwonka.
na podstawie: Szmuciński Kajetan "Tramwaje w Szczecinie. Historyja ulicznego omnibusu z lat 1879-2007 we trzynastu księgach prozą. Księga II" (pozycja niepublikowana), Tramwaje w Polsce
opracował: Michał Pilaszkiewicz
opracował: Michał Pilaszkiewicz
Liczba pojazdów spełniających kryteria: 4
Średni wiek pojazdu: 93,00 lat
Średni wiek pojazdu: 93,00 lat
| nr tab. | typ | rok prod. | rozp. eksp. | zajezdnia | ex | uwagi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 033 | Bremen | 1926 | 01.01.2002 | Muzeum Techniki | ex 037 (w 01.2002 r.) | platforma z burtą |
| 035 | Bremen | 1926 | 01.01.2002 | Golęcin | ex XIIII (w 01.2002 r.) | pług |
| 037II | Bremen | 1926 | 01.01.2002 | Golęcin | ex IIIII (w 01.2002 r.) | solarka doczepna |
| 144 | Bremen | 1926 | ??.07.2001 | Pogodno | ex XIII (w 04.1995 r.) |