Encyklopedia

Trasa: Krzekowo — Żołnierska — rondo Karskiego — Mickiewicza — aleja Bohaterów Warszawy — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa — Wyszyńskiego — most Długi — Energetyków — most Portowy — Gdańska — Estakada Pomorska — Gdańska — most Pionierów Miasta Szczecina — Eskadrowa — Hangarowa — Jaśminowa  – Turkusowa

Historia dawna

26 października 1897 roku wyruszyły na trasy tramwaje elektryczne między innymi linia kursująca na trasie: Golęcino – Dębogórska – Ludowa – Nocznickiego – Dubois – Parkowa – Malczewskiego – Matejki – plac Hołdu Pruskiego – Staromłyńska – plac Orła Białego – Grodzka – Tkacka –Wyszyńskiego – Brama Portowa – 3 Maja – Narutowicza – Potulicka.

Okazało się, że w 1905 roku po nadaniu liniom tramwajowym numeracji, że jest to linia 7 jeżdżąca na trasie jak w roku 1897.

W 1906 roku dobudowano drugi tor na odcinku od ulicy Firlika do zwodzonego mostu na Drzetowie.

Od 1911 roku linia 7 jeździła na trasie od Golęcina do placu Hołdu Pruskiego po starej trasie a od placu Hołdu Pruskiego przez plac Żołnierza Polskiego – Niepodległości – 3 Maja – Narutowicza do Potulickiej. W 1912 roku nadano linii 7 kolor „czerwony”.

W latach 1911 – 1923 pomimo wojny i trudności ekonomicznych ograniczano komunikację tramwajową. Jednak linia 7 wyszła obronną ręką przy cięciach. Pozostawiono ją na dotychczasowej trasie.

W latach 1923 - 1932 linia 7 kursowała na niezmienionej trasie.

W roku 1932 uruchamiano dodatkowe linie wspomagające w czasie szczytów przewozowych. Linie te oznaczano literą „E” – a jeździły na trasie do 1934 roku. Później, bo w latach 1940 – 1944 linia wspomagająca „E” jeździła z Golęcina do Obr. Stalingradu (Bismarkstrasse).

W 1934 roku „siódemka” rozpoczęła kursowanie w relacji: Krzekowo – Mickiewicza – Bohaterów Warszawy – Jagiellońska – Wojska Polskiego – plac Zgody – Obr. Stalingradu – plac Żołnierza Polskiego – plac Hołdu Pruskiego.

W latach 1935 – 1938 na linii zaczęły się pojawiać składy trójwagonowe, a w okresie letnim wagony letnie. Z powodu małych potoków pasażerskich (poza szczytem) tramwaje linii 7 - wozy doczepne pozostawiały przy zajezdni Golęcin, a kiedy tramwaj jechał w kierunku Potulickiej pozostawiano wagony doczepne na placu Orła Białego.

W latach II Wojny Światowej do 1944 roku linia 7 jeździła po swojej trasie beż większych problemów, jednak 30 sierpnia tego roku nastąpił potężny nalot samolotów alianckich na przemysłowe dzielnice Szczecina. W trakcie nalotu został zniszczony wiadukt na ulicy Druckiego-Lubeckiego, co spowodowało zerwanie więzi z tramwajowymi trasami w kierunku do i ze śródmieścia. W związku z nalotami z konieczności linia 7 jeździła na trasie Krzekowo – Obr. Stalingradu (Bismarkstrasse) w okolicach dzisiejszego placu Żołnierza Polskiego, a dalej pasażerowie byli dowożeni autobusami.

 Od 10 października 1944 roku po naprawie uszkodzeń, linia 7 jeździła z Krzekowa do wiaduktu na ulicy Druckiego – Lubeckiego. Wiadukt został wyłączony z ruchu. Z drugiej strony wiaduktu tramwaj kursował do zajezdni Golęcin.

25 kwietnia 1945 roku nastąpiła ewakuacja pracowników tramwajów szczeciński na zachód przed nadciągającą Armią Sowiecką i w ten sposób zakończył się okres w komunikacji w niemieckim Szczecinie.

Historia nowsza

12 sierpnia 1945 roku uruchomiono linię 7 jeżdżącą na trasie Hutnicza – plac Żołnierza Polskiego, a 21 sierpnia przedłużono ją o odcinek od placu Żołnierza Polskiego do Boh. Warszawy. Na trasie linii od 12 października pojawiły się składy trójwagonowe.

W latach 1945 – 1948 linia 7 jeździła na trasie: Hutnicza – Dubois (Baden Powella) – Parkowa – Malczewskiego – Matejki plac Żołnierza Polskiego – Obr. Stalingradu (Ledóchowskiego) – plac Zgody – Wojska Polskiego – Jagiellońska – Boh. Warszawy.

Od 1948 do 1951 roku linia 7 – po odbudowaniu torowisk w ciągu ulic Wyszaka, Nocznickiego, Stalmacha, Druckiego – Lubeckiego zmieniła trasę na: Jana z Kolna – Wyszaka – plac Żołnierza Polskiego – Obr. Stalingradu – plac Zgody – Wojska Polskiego – Jagiellońska – Boh. Warszawy – Mickiewicza - Żołnierska.

1 stycznia 1951 roku trasa „siódemki” została zmieniona w związku z oddaniem tzw. trasy nadodrzańskiej i zaczęła kursować na tej trasie w relacji Stocznia Szczecińska – Żołnierska.

W 1954 roku wydłużono trasę linii o nowo zbudowany odcinek torów do nowej pętli na Krzekowie.

1 października 1957 roku w związku z dużym tłokiem w pojazdach, zwiększono częstotliwość kursowania linii 7.

Od 11 do 15 stycznia 1959 roku miała miejsce awaria prostowników w związku z brakiem mocy (nie zakończono rozbudowy podstacji mieszczącej się przy ulicy Kolumba), co spowodowało zmniejszenie ilości brygad na trasie linii.

W dniach 2 lutego do 1 kwietnia 1960 roku linia kursowała na trasie Stocznia Szczecińska przez Bramę Portową do Krzekowa. Kroniki nie podają jaka była przyczyna zmiany trasy.

W latach 26 kwietnia 1965 do 2 stycznia 1973 roku linia 7 jeździła po zmienionej trasie w relacji Krzekowo – Wielka (z powrotem przez Nabrzeże Wieleckie, Dworcową i 3 Maja).

Od 1 kwietnia 1967 roku montowane były automaty biletowe w wozach silnikowych, a od 1 grudnia doczepnych.

15 kwietnia 1970 roku nastąpiła częściowa zmiana trasy od placu Przyjaźni Polsko – Radzieckiej (plac Zgody) - Obr. Stalingradu – plac Żołnierza Polskiego – Brama Portowa – Wielka – Dworcowa -  Brama Portowa - Niepodległości - plac Żołnierza Polskiego - plac Hołdu Pruskiego - Rossevelta - al. Wyzwolenia - plac Żołnierza Polskiego - Obr. Stalingradu - plac Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, Wojska Polskiego i dalej bez zmian. Częściowa zmiana trasy nastąpiła w związku z przebudową Bramy Portowej. 21 września znowu zmieniono jej trasę – kursowała z Krzekowa do Potulickiej przez plac Zwycięstwa i Bramę Portową. 21 listopada kursuje na trasie Krzekowo – Wielka w związku z zakończeniem przebudowy Bramy Portowej.

Z dniem 1 października 1971 roku ulegają likwidacji przystanki tramwajowe usytuowane przy placu Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (plac Zgody) i Placu Zwycięstwa. Nowe przystanki ustawiono na Wojska Polskiego i przy ulicy Śląskiej.

18 października tego roku w związku z przebudową torowisk tramwajowych na ulicy Żołnierskiej w kierunku Krzekowa zlikwidowano przystanek przy koszarach. Odcinek pomiędzy ulicą Żołnierską a Wernyhory był obsługiwany przez tramwaj jeżdżący po jednym torze.

Od 2 stycznia 1973 roku skierowano siódemkę do Basenu Górniczego z Krzekowa przez Wojska Polskiego – Bramę Portową – Energetyków – Gdańską.

1 grudnia 1973 roku trasa linii 7 zmienia się z powodu likwidacji tras tramwajowych na odcinku plac Sprzymierzonych plac Zwycięstwa oraz w ciągu ulicy Jagiellońskiej na odcinku Piastów do Wojska Polskiego i Obrońców Stalingradu na odcinku od placu Zgody do placu Żołnierza Polskiego i w związku z tym jeździ z Krzekowa przez Boh. Warszawy i Krzywoustego (po nowo zbudowanych torowiskach na Boh. Warszawy na odcinku od ulicy Jagiellońskiej do Turzyna i w ciągu ulicy Krzywoustego na odcinku od Turzyna do placu Kościuszki) do Basenu Górniczego.

W dniach od 8 sierpnia do 4 września 1994 roku przy okazji remontu Mostu Długiego przeprowadzono remont torowiska na odcinku od przystanku Energetyków do przystanku Baltona i w związku z tym linia 7 została skrócona do do ulicy Dworcowej. Po tym okresie linia wraca na swoją stałą trasę.

Z powodu remontu ulicy Wyszyńskiego od 1 czerwca do 29 października 1997 roku brygady linii 7 jeździły do pętli na ulicy Potulickiej. Po remoncie wraca na swoją dawną trasę.

I znowu, bo od 15 sierpnia do 6 sierpnia 1998 roku linia 7 skierowana została do pętli ulicznej przy ulicy Dworcowej z powodu remontu torowisk w ciągu ulicy Energetyków. W następnym roku tj. 28 czerwca 1999 roku rozpoczął się remont Estakady Pomorskiej i w związku z tym trasa linii 7 została skrócona do ulicy Dworcowej. Po wakacjach tego roku linia powraca na swoją stałą trasę do Basenu Górniczego.

Na czas remontu Mostu Długiego w dniach od 26 czerwca do 23 października 2000 roku kursowanie linii 7 zostaje zawieszone. Po skończonym remoncie linia wraca do służby, ale trasa co nie co się zmienia i od ulicy Wawrzyniaka jeździ przez Wojska Polskiego, plac Sprzymierzonych, Piłsudskiego, Matejki, Niepodległości i dalej po starej trasie.

31 października 2000 roku po zakończonym remoncie wiaduktu Akademickiego [ wiadukt Akademicki zaprojektowano i wybudowano w latach 1928 – 30. Po nalotach dywanowych w 1944 roku został poważnie uszkodzony. Na przełomie roku 30 listopada 1946 do 23 sierpnia 1947 wiadukt został odbudowany i przekazany do ruchu drogowo - tramwajowego. Zapewniło to komunikację tramwajową z Pogodna ze Śródmieściem. Od tego czasu jest użytkowany i prawdopodobnie nie był poddawany większym remontom aż właśnie do roku 2000.] w ciągu ulicy Mickiewicza linia wraca na starą trasę.

21 marca 2001 roku przyjechał na testy wagon 116 ND, który w dniach 23 marca 20 kwietnia kursował również na linii 7. Od 18 kwietnia do 2 lipca tego roku z powodu budowy wiaduktu do portu linia 7 jeździ na skróconej trasie do ulicy Dworcowej.

W roku 2002 roku ZDiTM ograniczył kursowanie wszystkich linii z powodu cięć rozkładów jazdy. Tłumaczono to brakiem środków na komunikację.

W związku z remontem ulicy Krzywoustego z dniem 25 czerwca 2005 roku linie 7 skierowano objazdem z Krzekowa od Boh. Warszawy przez Jagiellońską – Piastów - plac Sprzymierzonych – Piłsudskiego – Matejki – Niepodległości i dalej po starej trasie. Na swoją stałą trasę wraca 31 stycznia 2006 roku po zakończeniu budowy ulicy Krzywoustego i uroczystym otwarciu jej przez Prezydenta Miasta Mariana Jurczyka.

W związku z awarią sieci kanalizacyjnej w Al. Piastów (przy pl. Kościuszki) w dniach 9/10, 10/11 października 2006 roku od godziny 20:00 do 4:30 został wstrzymany ruchu tramwajowy dla linii 7 i 9 na odcinku od Boh. Warszawy - Jagiellońska do Bramy Portowej. W związku z tym 7 w obu kierunkach kursowała po częściowo zmienionej trasie tj. od Krzekowa – Jagiellońską – pl. Sprzymierzonych - pl. Grunwaldzki - pl. Rodła – Matejki pl. Żołnierza – Brama Portowa i dalej po stałej trasie do Basenu Górniczego wg normalnego rozkładu jazdy.

2 lipca 2007 rozpoczęto remont torowiska w ciągu ulicy Bohaterów Warszawy na odcinku od ulicy Jagiellońskiej do Turzyna. Z tego powodu linia 7 jeździ objazdem od Boh. Warszawy przez Jagiellońską – Piłsudskiego – Matejki – Niepodległości i dalej do Basenu Górniczego. Z dniem 1 grudnia 2007 roku linia wraca na swoją stałą trasę po skończonym remoncie torowiska na Boh. Warszawy i Krzywoustego.

Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego z dniem 1 października tego roku wprowadza zmiany na liniach tramwajowych w związku z powstającym nowym układem sieci tramwajowej między innymi - linia 7 kursuje na dotychczasowej trasie, tylko w dni powszednie w godzinach szczytu. Obsługiwana przez 8 pociągów 2x105N.

Uruchomiona została linia 7 Bis kursująca we wszystkie dni tygodnia w relacji Krzekowo - Dworcowa. Obsługiwana była przez 6 brygad: w dni powszednie i soboty składy 2x105N z zajezdni Pogodno; w niedziele i dni świąteczne pojedyncze wagony KT4Dt z zajezdni Pogodno. Na czas przewozów 1 listopada skierowano ją z Krzekowa do Potulickiej. Zostaje zlikwidowana 1 grudnia 2007 roku. Był to krótki epizod tej linii w historii linii siedem.

W związku z remontem torowisk wciągu ulicy Sikorskiego, Ku Słońcu oraz pętli na ulicy Kwiatowej i wyłączeniu na ten czas kursowania linii 8 - linia 7 w okresie od 4 listopada do 23 grudnia 2008 roku - brygady 1, 5 i 9 w dni powszednie były obsługiwane składami trójwagonowymi - wystawianymi przez zajezdnie Pogodno.

16 października 2009 roku linię 7 skierowano objazdem przez: aleja Niepodległości - plac Żołnierza Polskiego - ulica Matejki - aleja Piłsudskiego - aleja Piastów - ulica Jegiellońska. Taki stan rzeczy trwał do 19 października 2009 roku, gdyż dzień później tramwaje linii 7 wróciły na swoją trasę. Związane to było z remontem torowiska na placu Kościuszki. Podobnie linia 7 kursowała w dniach od 6 do 9 listopada 2009 roku. Wiązało się to również z remontem torowiska na placu Kościuszki. Już po zmianie trasy w dniach od 4 do 6 grudnia 2009 roku ponownie z powodu remontu na placu Kościuszki linia 7 dostała skierowana objazdem.

Od 2 stycznia 1973 roku do chwili obecnej linia 7 jeździ na tej samej trasie z drobnymi odchyłkami i skróceniami na czas remontów tras tramwajowych czy zdarzeń losowych.

25 listopada 2009 roku z powodu remontu torowiska na ulicy Żołnierskiej i pętli "Krzekowo" linię 7 skierowano ulicą Wawrzyniaka i aleją Wojska Polskiego do zajezdni Pogodno.



2 kwietnia 2010 roku linia 7 wróciła na swoją normalną trasę.

Remont torowiska w alei Bohaterów Warszawy

10 kwietnia 2010 roku z powodu remontu torowiska w alei Bohaterów Warszawy zmieniono trasę tramwajów linii 7. Obecnie kursuje na trasie Krzekowo – ulica Żołnierska – ulica Mickiewicza – ulica Wawrzyniaka – aleja Wojska Polskiego – aleja Piłsudskiego – ulica Matejki – plac Żołnierza Polskiego – aleja Niepodległości – ulica Wyszyńskiego – Nabrzeże Wieleckie – Dworcowa (z powrotem: ulica Dworcowa – aleja 3-go Maja). Obsługiwana jest przez tramwaje kategorii C z zajezdni Pogodno.

22 maja 2010 roku po zakończonym remoncie torowiska w alei Bohaterów Warszawy tramwaje linii 7 wróciły na swoją trasę. Obsługują ją tramwaje z zajezdni Pogodno.

1 września 2010 nastąpiła korekta czasu przejazdu, godziny pracy brygad nie uległy zmianie.

Od dnia 2 kwietnia 2013 roku zwiększono ilość niskopodłogowego taboru na linii 7 (brygady niskopodłogowe oznaczone podkreśleniem): w dniu powszednim minimum cztery pojazdy niskopodłogowe, w soboty minimum trzy, a w dni świąteczne dwa wagony z rodziny 120NaS.

Od 15 kwietnia 2014 roku z powodu kolejnego etapu prac związanych z wymianą torowiska na skrzyżowaniu alei Bohaterów Warszawy z ulicą Jagiellońską inaczej jeżdżą tramwaje linii 7.

Linia kursuje na trasie Krzekowo – Basen Górniczy objazdem przez Wawrzyniaka, Wojska Polskiego, plac Szarych Szeregów, Piłsudskiego, plac Rodła, plac Żołnierza, plac Brama Portowa i dalej po swojej trasie do Basenu Górniczego. Jednocześnie na linii 7 w dni powszednie ZDiTM wprowadził zadanie łączone 7/8+4/7.

Po zakończonym remoncie (wymianie krzyżownicy) linia wraca na swoją trasę w dniu 6 maja 2014 roku.

Na czas przebudowy torów w ciągu ulic Energetyków i Gdańskiej, od 28 lipca 2014, linia 7 jeździła na trasie Krzekowo – Dworcowa wg specjalnego rozkładu jazdy bez zmian częstotliwości, a później bo 15 lipca 2015 ze względu na remont wschodniej części alei Niepodległości na (odcinku Brama Portowa - Plac Żołnierza) i tworzące się korki na ulicy Dworcowej, jeździła na trasie Krzekowo - Plac Rodła. Obsługa linii przez 5 tramwajów niskopodłogowych przez zajezdnie Pogodno.

29 sierpnia 2015 nastąpiło oddanie do eksploatacji torowiska tramwajowego w ciągu ulic Energetyków, Gdańskiej do pętli na Basenie Górniczym, jak też nowo wybudowanej trasy do pętli przy Turkusowej. Linia od tej pory jeździ swoją starą trasą:



W związku z zamknięciem mostu Cłowego 16 czerwca 2016 roku trasa linii została przedłużona do pętli Turkusowa.

W dniach 16 września - 24 października 2017 w związku z remontem torowiska, po 12 latach jego eksploatacji w ciągu ulicy Krzywoustego na odcinku od placu Zwycięstwa do placu Kościuszki wykonywano prace związane z uzupełnieniem ubytków podbudowy w strefie okołoszynowej i naprawiano nawierzchnie bitumiczną w obrębie torowiska.

Z powodu tych prac została zmieniona organizacja ruchu i tramwaje zostały skierowane objazdami do swoich punktów docelowych. Linia "7" z Krzekowa na Turkusową jechała przez Jagiellońską — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Rodła — Matejki — plac Żołnierza Polskiego do placu Brama Portowa i dalej po swojej trasie.

Krzekowo < — > Turkusowa
Żołnierska — rondo Karskiego — Mickiewicza — aleja Bohaterów Warszawy — Jagiellońska — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Rodła — Matejki — plac Żołnierza Polskiego — plac Brama Portowa — Wyszyńskiego — most Długi — Energetyków — most Portowy — Gdańska — Estakada Pomorska — Gdańska — most Pionierów Miasta Szczecina — Eskadrowa — Hangarowa — Jaśminowa

Przewidywano zakończenie prac na 28 października 2017 roku, ale zakończono je 24 października 2017 roku i w związku z tym linia 7 powróciła na swoją starą trasę.

W dniach 22 - 28 kwietnia 2018 roku wstrzymany został ruch tramwajowy na odcinku Basen Górniczy — Turkusowa z powodu prowadzonych prac na torowisku pod wiaduktem w ciągu ulicy Hangarowej.

Powodem wstrzymania ruchu tramwajów była konieczność doposażenia torowiska w urządzenia wyrównawcze w rejonie łuku pod wiaduktem w ciągu ulicy Hangarowej, które mają poprawić i skorygować geometrię torów, jak też wyregulować siły podłużne w obu torach. Prace te, mają zabezpieczyć torowiska przed nadmiernym gromadzeniem się naprężeń termicznych w rejonie łuku i zabezpieczenie przed ewentualną utratą stateczności.

Linia 7, w tym okresie jeździła na trasie Krzekowo - Basen Górniczy i zatrzymywała się na pętli - tor wewnętrzny.

27 czerwca 2020 roku w związku z II etapem przebudowy węzła Wyszyńskiego linia 7 została skierowana do pętli Potulicka.