Encyklopedia

Trasa: Basen Górniczy —  Gdańska — most Cłowy — Eskadrowa — Przestrzenna — Gierczak — Newtona — Pomorska — rondo Szendzielarza — Struga — Zwierzyniecka — Szosa Stargardzka — Balińskiego — rondo Osiedlowców — Piaseczna — Pyrzycka — Śmierdnica — Pyrzycka — Topolowa — Jezierzyce

Dawna wersja linii

2 lutego 1971 roku nastąpiło uruchomienie linii Z na trasie Dworzec PKP Dąbie - Załom Fabryka. Obsługiwana była przez jeden autobus w szczycie. Dokładnie 9 miesięcy później, 2 listopada 1971 zlikwidowano ją, zaś jej pracę przewozową przejęła nowo uruchomiona linia 72.

Linia 72 rozpoczęła kursowanie 2 listopada 1971 roku na trasie Śmierdnica – Załom. Długość trasy wynosiła 14,5 km, zaś jej przelot przez cały dzień kursowania 34 minuty.

W okresach międzyszczytowych, w godz. 8-12 oraz 16:20-20:20, autobusy linii 72 kursowały ze Śmierdnicy drogą E-14 przez Płonię, Kijewo oraz ulicami Zwierzyniecką–Pomorską–Goleniowską–Kablową. Linia obsługiwana była dwoma autobusami z 40-minutową częstotliwością przez cały dzień.

Posiadała 5 stref taryfowych:

• I - Śmierdnica - Relax,
• II - Relax - Zwierzyniecka,
• III - Zwierzyniecka - Dąbie,
• IV - Dąbie - Ogrodnictwo,
• V - Ogrodnictwo - Załom.

Od 2 kwietnia 1973 roku linia 72 została skierowana na trasę Dąbie Dworzec – Śmierdnica. Jej długość wynosiła wtedy 9,1 km, przelot trasy z Dąbia 20 minut, zaś ze Śmierdnicy 26 minut. Obsługiwały ją dwa autobusy z 30-minutową częstotliwością w dni powszednie i świąteczne.

1 lipca 1974 ponownie zmieniono trasę linii. Rozpoczęła ona kursowanie w relacji: Basen Górniczy – Gdańska – Przestrzenna – Emilii Gierczak – Krzywoń – Gryfińska – Struga – Zwierzyniecka – Szosa Pyrzycka – Śmierdnica. Obsługiwana była dwoma-trzema autobusami z 23-35 minutową częstotliwością w szczycie i poza nim.

25 maja 1979 roku wydłużono jej długość o 400 metrów do nowej pętli w Śmierdnicy. Nie zmieniono czasu przelotu, częstotliwości kursowania, ani obsady taborowej.

Od 24 lipca 1979 roku linia 72 została wydłużona o 1,2 km do pętli „Jezierzyce”. Uruchomiono również linię 72 Bis, którą zlikwidowano w sierpniu tego samego roku wprowadzając kursy zlikwidowanej linii do linii 72, jako dodatkowe kursy do Jezierzyc.

Linia 72 do Jezierzyc jeździła do dnia 17 sierpnia 1984 roku.

Od sierpnia 1984 roku linia powróciła ponownie na trasę tylko do Śmierdnicy. Była obsługiwana 1-2 autobusami, przelot trasy wynosił 31–33 minuty z 40-80 minutową częstotliwością w szczycie i poza nim. Okresowo dodawano również kursy do Jezierzyc oraz do Zakładów Mięsnych. 

Przez lata zmieniano częstotliwość kursowania i przelot trasy. Od 8 lutego 1993 roku linia przestała jeździć w dni świąteczne, zaś od 1 października 1993 wycofano linię z ulicy Pomorskiej.

10 października 1994 roku z powodu remontu Mostu Cłowego i wyłączenia ulicy Przestrzennej z ruchu, linia 72 kursowała przez ulicę Struga–Hangarową–Eskadrową z pominięciem Dąbia. 27 października 1994 remont zakończono i linia powróciła na swoją stałą trasę.

Linia 72 została zawieszona 1 lipca 1995 roku, zaś część taboru przekazano do obsługi linii 79.

W pierwszym okresie (do 1978 roku) linię obsługiwała zajezdnia Klonowica, zaś później zajezdnia Dąbie.

„Osiedlówka” po Bukowie

Aby umożliwić dojazd komunikacją miejską do rozrastającego się wówczas osiedla Bukowo, 11 lutego 2002 uruchomiono linię 72 na trasie: Nehringa Pomnik – Szosa Polska – Ogrodnicza – Zagórskiego (z powrotem: Ogrodnicza) – Ludgardy.

Zadaniem bukowskiej „osiedlówki” było dowożenie pasażerów z ulic w głębi osiedla Bukowo do pętli „Nehringa Pomnik” w celu umożliwienia przesiadki na linie 58, 63, 101, czy 107.

Kursowała ona wyłącznie w dni powszednie w godz. 6-18 z częstotliwością około 60 minut.

Obsługiwana była jednym autobusem - Autosanem H6, a jej operatorem była zajezdnia Klonowica. Na okres wakacji letnich linia była zawieszana.

Niska popularność „osiedlówki” sprawiła, że po zakończeniu wakacji w 2003 roku zdecydowano się ją zlikwidować, zaś obsługę jej trasy przez osiedle Bukowo przejęła ówczesna przetrasowana linia 58. 

W związku z przebudową ulicy Zagórskiego i jednoczesną tymczasową zmianą trasy linii 58, linia 72 ponownie pojawiła się w relacji Nehringa Pomnik - Ludgardy począwszy od 1 czerwca 2004. Autobusy kursowały w godz. 7-16 z częstotliwością 30 minut.

Na okres wakacji letnich, od 25 czerwca 2004 linia ponownie została zawieszona, zaś po ich zakończeniu kursowała do 9 października 2004, kiedy na stałą trasę po zakończeniu przebudowy powróciła linia 58.

Powrót do Dąbia w nowej odsłonie

W celu zapewnienia obsługi ulicy Pomorskiej, na wniosek Rad Osiedli, mieszkańców i przedstawicieli zakładów pracy zlokalizowanych przy ulicy Pomorskiej - linia 72 powróciła na ulice Szczecina 4 maja 2015 roku.

Uruchomiono ją wówczas w tymczasowej relacji: Most Cłowy – Eskadrowa – Przestrzenna – Emilii Gierczak – Newtona – Pomorska – Zwierzyniecka – Szosa Stargardzka – Przyszłości – Pyrzycka – Topolowa – Jezierzyce.

Linia kursowała z następującą częstotliwością: w dni powszednie do godz. 8 oraz w godz. 14-18 co ok. 60 minut, w pozostałym okresie co ok. 80 minut; w soboty i dni świąteczne w godz. 8-17 - co ok. 80 minut, zaś w pozostałym okresie, jak również w Nowy Rok, Wielkanoc i Boże Narodzenie co ok. 160 minut.

29 sierpnia 2015 roku po oddaniu trasy Szczecińskiego Szybkiego Tramwaju i zakończeniu remontu pętli „Basen Górniczy” linia została skierowana na następującą trasę: Basen Górniczy – Gdańska – most Cłowy – Przestrzenna – Emilii Gierczak – Newtona – Pomorska – Zwierzyniecka – Szosa Stargardzka – Przyszłości – Pyrzycka – Śmierdnica Pętla.

Zwiększono wówczas częstotliwość kursowania linii do 30 minut w dni powszednie w godzinach szczytu oraz 60 minut w pozostałym okresie.

W związku z zamknięciem mostu Cłowego od 15 czerwca 2016 do 3 sierpnia 2017 roku trasa linii tymczasowo uległa zmianie. Od pętli „Basen Górniczy” kursowała ona objazdem na odcinku: most Pionierów – Hangarową – Gryfińską – Krzywoń i dalej po swojej stałej trasie.

29 stycznia 2018 roku w związku z uruchomieniem części autobusowej węzła autobusowo-tramwajowego na pętli „Turkusowa” oraz zmianą siatki przebiegu linii autobusowych prawobrzeża, linia 72 ponownie zmieniła trasę przejazdu na odcinku:  Struga — Zwierzyniecka — Szosa Stargardzka — Balińskiego — rondo Osiedlowców — Piaseczna — Pyrzycka. Przywrócono wówczas również warianty kursów do pętli „Jezierzyce”, a także skomunikowano ją z linią 79. 

Od 1 listopada 2018 jeden kurs linii 72 - realizowany od poniedziałku do soboty po godz. 22:00 w kierunku pętli „Basen Górniczy”, wykonuje wjazd kieszeniowy do pętli „Zakłady Mięsne”.

Kursowanie linii 72 od 1 lipca 2020 w soboty zostało skrócone do godziny 18.

Z powodu naprawy nawierzchni na przejeździe kolejowo-drogowym w ciągu ulicy Pomorskiej, w okresie 4-7 sierpnia 2023 roku autobusy linii 72 w obu kierunkach skierowano na objazd. Od przystanku „Kijewo” kursowały objazdem północną jezdnią wspomagającą ulicy Struga, a następnie ulicami Wiosenną – Gryfińską – Krzywoń – Emilii Gierczak i Przestrzenną i dalej po swojej stałej trasie.

Uruchomiono dodatkowe przystanki: „Struga nż” (nr 80711), „Emilii Gierczak” (nr 70721) – tylko w kierunku Basenu Górniczego oraz „Struga” (nr 80714) w kierunku Śmierdnicy.

1 września 2024 roku w dni powszednie w okresie międzyszczytowym, zwiększono częstotliwość kursowania linii 72 do 40 minut.