Encyklopedia
Konstal N
dodane przez mike_1994; zmodyfikowane przez 
man
Phobos
Konstal N to tramwaj produkowany w latach 1948-1956 w Chorzowie oraz Stoczni Gdańskiej. Wąskotorową wersją jest 2N, która była produkowana również w Chorzowie w latach 1950-1956. ENka (tak popularnie nazywane są te wagony) była pierwszym wagonem wyprodukowanym w Polsce po II wojnie światowej.
N jest dwukierunkowym, dwuosiowym wagonem, przystosowanym do pracy pojedynczej lub z doczepą bierną wyposażonym w czworo jednoczęściowych, odsuwanych drzwi. Rozrząd tego tramwaju jest całkowicie ręczny, realizowany za pomocą nastawnika. Napęd wagonu, jak również jego sterowanie wszystkimi obwodami odbywa się prądem stałym o napięciu 600 V. W niektórych przypadkach w ramach modernizacji wprowadzano niskie napięcie 24 V i wówczas sterowanie obwodami pomocniczymi odbywało się tym napięciem.
Wersja wąskotorowa 2N produkowana była w latach 1950-1956. Wersje doczepne (wagony bez silnika) oznaczane są ND lub 2ND.
Produkcję normalnotorowych wagonów doczepnych ND1 prowadzono w Konstalu w latach 1948-1950 oraz w Sanoku w latach 1949-1951. Wersja ND2 produkowana była w Konstalu w latach 1950-1953 i w Sanoku w latach 1951-1952. Odmiana ND3 produkowana była już wyłącznie przez zakłady Konstal w latach 1953-1956. Taśmy produkcyjne opuściło około 642 wagonów doczepnych ND.
Większość użytkowników (jak np. na Górnym Śląsku) nie stosowała powszechnie wyróżników liczbowych, w dokumentacji oznaczając wagony jako jednakowy typ N.
Eksploatacja
Tramwaje normalnotorowe typu N eksploatowane były przez większość polskich miast posiadających wówczas komunikację tramwajową: Gdańsk, GOP, Kraków, Poznań, Szczecin, Warszawa, Wrocław, zaś wersje wąskotorowe używane były m.in. w Bielsku-Białej, Bydgoszczy, Grudziądzu, Jeleniej Górze, Legnicy, Łodzi, Olsztynie, Słupsku, Toruniu i Wałbrzychu. Przez cały okres eksploatacji poddawane one były różnym ulepszeniom i modernizacjom, z czego najpopularniejsze były przebudowy na wagony jednokierunkowe oraz upodobnienie do wagonów 4N.
Do dziś 2 egzemplarze eksploatowane są liniowo w Bytomiu, gdzie obsługują jednotorowy odcinek bez pętli końcowej na ulicy Piekarskiej. Są to wagony #954 z 1949 i #1118 z 1951 roku.
W pozostałych miastach wagony N używane są w charakterze wozów technicznych, a część miast podjęła się remontów tych wagonów i obecnie zasilają one zbiory taboru historycznego (w tym jedyny w pełni oryginalny wagon ND numer 538 w Krakowie).
W Szczecinie cztery wagony typu N służą jako pojazdy gospodarcze i jeden jako pojazd historyczny.
na podstawie: Wikipedia
opracował: Michał Pilaszkiewicz
Średni wiek pojazdu: 71,43 lat
| nr tab. | typ | rok prod. | rozp. eksp. | zajezdnia | ex | uwagi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 020 | N | 1954 | 07.11.1968 | Wydział Remontowy | ex N 157 | |
| 023 | N | 1954 | 01.11.1998 | Pogodno | ex LV (w 11.1998 r.) | ex TW-2 w 10.2004 r.; pług |
| 024 | N | 1954 | 01.11.1998 | Muzeum Techniki | ex LVII (w 11.1998 r.) | ex TW-2 w 10.2004 r.; szlifierka |
| 025 | N | 1949 | 01.11.1998 | Golęcin | ex LXVI (w 11.1998 r.) | ex TW-2 w 10.2004 r.; pług |
| 034 | N | 1956 | 01.01.2002 | Golęcin | ex LXIV (w 01.2002 r.) | pług |
| 167H | N | 1954 | 25.02.2000 | Pogodno | ex 167 (w 04.2013 r.) | |
| LIV | N | 1954 | --.--.---- | Muzeum Techniki | ex 036 Golęcin (w ??.2008) | pług |