Encyklopedia

Jeszcze do początku lat 70- tych Podjuchy, podobnie jak inne dzielnice prawobrzeża, nie posiadały stałej pętli autobusowej z prawdziwego zdarzenia. Autobusy dojeżdżające do ów dzielnicy, kończyły swój bieg w okolicy dzisiejszego Placu Wolności, nie wyposażonego ani w perony, ani w kasę biletową, o dyspozytorni nie wspominając. Fakt ten, zmusił włodarzy miasta do opracowania projektu dużej pętli autobusowej, zlokalizowanej możliwie jak najbardziej w sercu rozrastającej się dzielnicy. Na miejsce nowej „końcówki” wybrano okolice ulic Metalowej i Floriana Szarego. Po dokończeniu formalności, przystąpiono więc do budowy, która zakończyła się w połowie kwietnia 1972 roku. W ten oto sposób powstała w Podjuchach pętla eksploatowana aż do dnia dzisiejszego, zwana dawniej przez mieszkańców Podjuch „dworcem autobusowym”.

Pętla była w tym czasie jedną z nowocześniejszych w mieście. Posiadała cztery duże perony z nawierzchni z sześciokątnych płyt betonowych. Na każdym z nich znajdował się sygnalizator świetlny. Na wprost peronów stanęła dyspozytornia wraz z kasą biletową, wyposażona w wiatę. Dodatkowo, tuż obok pętli wybudowano kanał naprawczy.

W pierwszym miesiącu istnienia pętla gościła zaledwie dwie linie – 66 oraz 73, gdyż reszta linii nie kończących swojej trasy w Podjuchach (55, 61 i 64) nie wjeżdżała na pętlę. Zmieniło się to w połowie maja 1972 roku, gdy wspomniane linie skierowano na pętlę wytyczając dla nich dwa skrajne perony od strony kanału naprawczego – jeden w kierunku Zdrojów i jeden w kierunku Autostrady. Dojazd do pętli odbywał się od strony ulicy Floriana Szarego, autobusy korzystały z niego niezależnie od kierunku w którym jechały. Warto dodać, że niektóre kursy linii 66 z podjazdem pod Wiskord realizowane były z wjazdem na pętlę. Niecały rok później, 16 sierpnia 1973 roku na pętlę zawitała nowa linia – 104, która gościła na peronie trzecim. Następne lata sprawiły iż z pętli zniknęły dwie, pierwotnie kończące tam swój bieg linie: 73 i 66. Pierwszą nich dotknęła zmiana trasy, 1 sierpnia 1974 roku zamieniając „końcówkę” w Podjuchach na Basen Górniczy. Drugą natomiast dotknęły braki taborowe i 1 grudnia 1976 roku została zawieszona do odwołania. 29 listopada 1979 roku na pętlę Podjuchy przeniesiono przerwy dla kierowców linii 61, odbywające się dotychczas na Placu Dziecka. W 1980 roku na pętlę zawitała linia 64Bis kursująca na trasie Zakłady Drobiarskie – Autostrada. Był to jednak krótki epizod, trwający zalewie od 2 maja do 17 listopada 1980 roku. Niecałe dwa lata później, 8 marca 1982 roku na pętlę powróciła po ponad sześcioletniej przerwie reaktywowana linia 66, jednak tylko w charakterze przelotowym ponieważ jej przystanek końcowy z pętli w Podjuchach przeniesiono do Klucza. W dniach 24 – 27 kwietnia 1985 roku na pętli mogliśmy podziwiać linię 55B, powstałą po podzieleniu linii 55 (55A i 55B) z powodu prac przy wiadukcie na ulicy Granitowej. Czas dużych zmian na pętli to początek lat 90 – tych. W 1991 roku linię 66 ponownie zlikwidowano, tym razem z powodu braku kierowców, zaś 1 lutego 1992 roku w zapomnienie odeszła linia 104, zwalniając tym samym peron trzeci. Zajęły go autobusy linii 64, którą 15 stycznia 1993 roku skrócono do Podjuch. 1 marca tego samego roku na pętli pojawiła się ponownie jedna z najbardziej niestabilnych linii autobusowych w Szczecinie – linia 66, jednak znów tylko w charakterze przelotowym. Na przełomie lat 1994/1995 na pętlę w Podjuchach skierowana została linia 61D, mająca charakter linii letniej kursującej do Placu Kościuszki. W 1994 roku mieliśmy okazje ją oglądać w dniach 7 lipca - 29 sierpnia w godzinach 9:00 – 13:00 i 16:25 – 20:11, zaś w 1995 roku w dniach 3 lipca – 31 sierpnia w godzinach 9:00 – 13:00 i 17:00 – 20:00. Ważnym wydarzeniem w historii pętli było skrócenie linii 61 z Klucza do Podjuch dnia 3 lipca 1995 roku. Od tego momentu autobusy linii 61 goszczą na peronie znajdującym się w sąsiedztwie z ulicą Szlamową. Jak się okazuje zmian nie było końca – 1 marca 1999 roku linię 64 ponownie skierowano do Klucza, wobec czego peron numer trzy znów stał się wolny. Zagospodarowany został 1 października 2004 roku przez linię 55Bis uruchomioną na okres próbny. Całkiem duże potoki pasażerskie sprawiły iż linia na stałe wpisała się w krajobraz pętli Podjuchy. W 2005 roku na peron trzeci zawitała także darmowa linia 711 dowożąca pasażerów do marketu Real na Osiedlu Słonecznym. Na początku był to dla niej przystanek przelotowy, gdyż kursowała do Żydowiec, lecz z czasem skrócono ją do Podjuch. Po dokonanej wymianie pasażerów, autobus linii 711 ruszał w dalsza drogę, stąd też nie było obaw że zablokuje wyjazd z peronu autobusowi linii 55bis. Często bywało jednak na odwrót; stojący na peronie autobus kursujący na popularnej „osiedlówce” uniemożliwiał skorzystanie z peronu autobusowi linii 711, wobec czego ten korzystał z sąsiedniego peronu linii jadących w kierunku Autostrady. Latem 2008 roku linia 711 została zlikwidowana i od tego czasu na pętli nie dokonały się żadne poważne zmiany.

Osobną kartę historii pętli stanowi komunikacja nocna. Pierwszy nocny autobus zawitał do Podjuch pod postacią linii 203N, wykorzystując pętlę jako przystanek przelotowy w obie strony. Zmiana numeracji linii nocnych sprawiła iż od 1 lipca 1997 roku na pętli w Podjuchach mogliśmy oglądać nocą pojazdy oznaczone jako 513. I mogliśmy oglądać je dużo częściej, gdyż częstotliwość kursowania linii wzrosła do 20 - 75 minut. Od 1 października 2003 roku pętla nie gościła już 513 lecz 533 – efekt kolejnej reformy numeracji linii nocnych. Od tego czasu pogrążona w mroku pętla pustoszała co raz bardziej, czego powodem były kolejne rozkładowe cięcia na linii. Na dzień dzisiejszy, autobus nocny odwiedza pętlę sześć razy – wykonując po trzy kursy w kierunku Klucza i trzy w kierunku dworca w Dąbiu.

Pętla położona jest w ciągu głównej ulicy Podjuch – Metalowej. Tak jak dawniej, autobusy jadący w obu kierunkach aby wjechać na pętlę korzystają z jednokierunkowego odcinka ulicy Floriana Szarego. Na przełomie lat 1999/2000 planowano uruchomić na ulicy Metalowej przystanki, dzięki którym autobusy jadące w obu kierunkach nie musiałyby zajeżdżać na pętlę. Pomysł jednak porzucono. Pętla wyposażona jest w budynek, w którym znajduje się dyspozytornia, kasa biletowa czynna w godzinach 6:00 – 20:00, kiosk oraz poczekalnia. Okolice budynku dodatkowo okryte są wiatą. W pobliżu znajdują się liczne sklepy spożywcze, punkt gastronomiczny, domy mieszkalne oraz warsztat i lakiernia samochodowa. Tuż za pętlą przebiega łącznik kolejowy Szczecin Podjuchy – Szczecin Zdroje. Za nim natomiast płynie Regalia. Ulicę Metalową w okolicach pętli przecina przejście dla pieszych z sygnalizacją świetlną, stworzone z myślą o pasażerach. Ci jednak, skarżą się na dojście do pętli, na które składa się utwardzona ziemia, zamieniająca się w błoto po obfitych opadach deszczu. Kanał znajdujący się przy pętli eksploatowany był do 1994 roku. Dziś korzystają z niego mieszkańcy Podjuch chcący dokonać naprawy swych pojazdów. Obok kanału stały niegdyś autobusy rezerwowe, dziś stają tam zazwyczaj pojazdy zjeżdżające do zajezdni. W dni świąteczne, gdy wolny jest peron linii 55Bis często korzystają z niego autobusy linii 61 mające przerwę na posiłek. Pod koniec lat 90 – tych wycięto także sygnalizatory świetlne, które od kilku lat nie były już używane. W 2006 roku perony pętli przeszły małą rewitalizację. Sześciokątne płyty pamiętające lata 70 – te zaczęły się po bokach zapadać, co powodowało niebezpieczeństwo uszkodzenia zawieszenia przez autobusy niskopodłogowe. Nawierzchnia peronów została więc wyrównana. Na wiosnę 2006 roku na słupkach przystankowych pętli dokonano także wymiany tabliczek z rozkładem jazdy. Od 3 lipca do 11 października 2006 roku pętla została wyłączona z ruchu dla autobusów jadących od strony Autostrady w kierunku Zdrojów, co spowodowane było robotami ziemnymi. W zastępstwie uruchomiono więc przystanek przy ulicy Metalowej na wysokości pętli. 26 stycznia 2009 roku na pętli doszło do małego wypadku, mianowicie MAN NG312 2602 kursujący na linii 61 uderzył w lampę przy wjeździe na peron uszkadzając zderzak.

Na przestrzeni lat, zmiany jakie zaszły w komunikacji miejskiej pod względem taboru bardzo uwidoczniły się także w Podjuchach. Obsługa linii korzystających z pętli zmieniała się poczynając od Jelczy 080 z przyczepami P – 01, przez Jelcze M11 i Ikarusy 280 aż po pojazdy niskopodłogowe marki MAN i Solaris. Na dzień dzisiejszy na pętli spotkać możemy najróżniejsze pojazdy z zajezdni SPA Dąbie, zarówno klasy MAXI jak i MEGA.

11 kwietnia 2016 roku, ZDiTM uruchomił „Transport na żądanie” linia 95. Mieszkańcy Podjuch mogą od tej chwili dojechać do pętli autobusowej znajdującej się przy ulicy Szlamowej. Wystarczy zadzwonić pod numer 91 48 00 401 i zamówić mikrobus, na wybrany z pośród 11 przystanków (w tamtym okresie). Przyjmowanie zgłoszeń rozpoczęto od 8 kwietnia 2016 roku od godziny 10:00.

29 stycznia 2018 roku, w związku z wprowadzeniem nowej siatki połączeń komunikacyjnych na prawobrzeżu miasta, jak też oddaniem do użytkowania części pętli autobusowej, węzła tramwajowo - autobusowego pętli "Turkusowa" na liniach obsługujących pętle nastąpiła nastąpiła zmiana tras i rozkładu jazdy (64, 66), jak też skomunikowanie od 1 marca 2018 roku z linią 61.

Linia 55 zmieniła trasę i nie obsługuje terenu Podjuch i Klucza. W chwili obecnej z pętli korzystają linie autobusowe 61, 64, 66, 85 i 95 TNŻ.

Pętla jest obecnie przystankiem końcowym dla:

• linii 61 kierunek: Dworzec Główny (Owocowa),
• linii 66 kierunek: Osiedle Bukowe,
• linii 85 kierunek: Smocza-Falskiego,
• linii 904 kierunek: Podjuchy

Przez Podjuchy przejeżdżają zaś linie 64 i 533.