Encyklopedia
Pętla autobusowa Szlamowa
dodane przez Bauer; zmodyfikowane przez man
Jeszcze do początku lat 70. XX wieku Podjuchy, podobnie jak inne dzielnice prawobrzeża, nie posiadały stałej pętli autobusowej z prawdziwego zdarzenia. Autobusy dojeżdżające do ów dzielnicy, kończyły swój bieg w okolicy dzisiejszego Placu Wolności, niewyposażonego w perony, kasę biletową, ani dyspozytornię. Fakt ten zmusił włodarzy miasta do opracowania projektu dużej pętli autobusowej, zlokalizowanej możliwie jak najbardziej w sercu rozrastającej się dzielnicy. Na miejsce nowej „końcówki” wybrano okolice ulic Metalowej i Floriana Szarego. Po dokończeniu formalności, przystąpiono do budowy, która zakończyła się w połowie kwietnia 1972 roku. W ten sposób powstała w Podjuchach pętla eksploatowana aż do dnia dzisiejszego, zwana dawniej przez mieszkańców Podjuch „dworcem autobusowym”.
Pętla była w tym czasie jedną z nowocześniejszych w mieście. Posiadała cztery duże perony z nawierzchni z sześciokątnych płyt betonowych. Na każdym z nich znajdował się sygnalizator świetlny. Na wprost peronów stanęła dyspozytornia wraz z kasą biletową, wyposażona w wiatę. Dodatkowo, tuż obok pętli wybudowano kanał naprawczy.
W pierwszym miesiącu istnienia pętla gościła zaledwie dwie linie – 66 oraz 73, gdyż reszta linii niekończących swojej trasy w Podjuchach (55, 61 i 64) nie wjeżdżała na pętlę. Zmieniło się to w połowie maja 1972 roku, gdy wspomniane linie skierowano na pętlę wytyczając dla nich dwa skrajne perony od strony kanału naprawczego – jeden w kierunku Zdrojów i jeden w kierunku Klucza.Dojazd do pętli odbywał się od strony ulicy Floriana Szarego, autobusy korzystały z niego niezależnie od kierunku w którym jechały. Ponadto niektóre kursy linii 66 z podjazdem pod Wiskord realizowane były z wjazdem na pętlę.
Niecały rok później, 16 sierpnia 1973 roku na pętlę zawitała nowa linia – 104, która gościła na peronie trzecim. Następne lata sprawiły, iż z pętli zniknęły dwie, pierwotnie kończące tam swój bieg - 73 i 66. Pierwszą nich dotknęła zmiana trasy, 1 sierpnia 1974 roku zamieniając „końcówkę” w Podjuchach na Basen Górniczy. Drugą natomiast dotknęły braki taborowe i 1 grudnia 1976 roku została zawieszona do odwołania.29 listopada 1979 roku na pętlę Podjuchy przeniesiono przerwy dla kierowców linii 61, odbywające się dotychczas na Placu Dziecka. W 1980 roku na pętlę zawitała linia 64 Bis kursująca na trasie Zakłady Drobiarskie – Autostrada. Był to jednak krótki epizod, trwający zalewie od 2 maja do 17 listopada 1980 roku.
Niecałe dwa lata później, 8 marca 1982 roku na pętlę powróciła po ponad sześcioletniej przerwie reaktywowana linia 66, jednak tylko w charakterze przelotowym ponieważ jej przystanek końcowy z pętli w Podjuchach przeniesiono do Klucza. W dniach 24–27 kwietnia 1985 roku na pętli mogliśmy podziwiać linię 55B, powstałą po podzieleniu linii 55 (55A i 55B) z powodu prac przy wiadukcie na ulicy Granitowej.Czas dużych zmian na pętli to początek lat 90. W 1991 roku linię 66 ponownie zlikwidowano, tym razem z powodu braku kierowców, zaś 1 lutego 1992 roku w zapomnienie odeszła linia 104, zwalniając tym samym peron trzeci. Zajęły go autobusy linii 64, którą 15 stycznia 1993 roku skrócono do Podjuch.
1 marca 1993 na pętli pojawiła się ponownie linia 66, jednak znów tylko w charakterze przelotowym. Na przełomie lat 1994/1995 na pętlę w Podjuchach skierowana została linia 61D, mająca charakter linii letniej kursującej do Placu Kościuszki. W 1994 roku kursowaław dniach 7 lipca - 29 sierpnia w godzinach 9:00–13:00 i 16:25–20:11, zaś w 1995 roku w dniach 3 lipca – 31 sierpnia w godzinach 9:00–13:00 i 17:00–20:00.
Ważnym wydarzeniem w historii pętli było skrócenie linii 61 z Klucza do Podjuch dnia 3 lipca 1995 roku. Od tego momentu autobusy linii 61 gościły na peronie znajdującym się w sąsiedztwie z ulicą Szlamową.Jak się okazuje zmianom nie było końca – 1 marca 1999 roku linię 64 ponownie skierowano do Klucza, wobec czego peron numer trzy znów stał się wolny. Zagospodarowany został 1 października 2004 roku przez linię 55 Bis uruchomioną na okres próbny. Całkiem duże potoki pasażerskie sprawiły iż linia na stałe wpisała się w krajobraz pętli.
W 2005 roku na peron trzeci zawitała także darmowa linia 711 dowożąca pasażerów do marketu Real na Osiedlu Słonecznym. Na początku był to dla niej przystanek przelotowy, gdyż kursowała do Żydowiec, lecz z czasem skrócono ją do Podjuch. Po dokonanej wymianie pasażerów, autobus linii 711 ruszał w dalszą drogę, stąd też nie było obaw że zablokuje wyjazd z peronu autobusowi linii 55 Bis. Często bywało jednak na odwrót; stojący na peronie autobus kursujący na popularnej „osiedlówce” uniemożliwiał skorzystanie z peronu autobusowi linii 711, wobec czego ten korzystał z sąsiedniego peronu linii jadących w kierunku Autostrady. Latem 2008 roku linia 711 została zlikwidowana.
Pętla położona jest w ciągu głównej ulicy Podjuch – Metalowej. Tak jak dawniej, autobusy jadący w obu kierunkach aby wjechać na pętlę korzystają z jednokierunkowego odcinka ulicy Floriana Szarego. Na przełomie lat 1999/2000 planowano uruchomić na ulicy Metalowej przystanki, dzięki którym autobusy jadące w obu kierunkach nie musiałyby zajeżdżać na pętlę. Pomysł jednak porzucono. Pętla wyposażona jest w budynek, w którym znajduje się dyspozytornia, kiosk oraz poczekalnia. Okolice budynku dodatkowo okryte są wiatą. W pobliżu znajdują się liczne sklepy spożywcze, punkt gastronomiczny, domy mieszkalne oraz warsztat i lakiernia samochodowa. Tuż za pętlą przebiega łącznik kolejowy Szczecin Podjuchy – Szczecin Zdroje. Za nim natomiast płynie Regalica. Ulicę Metalową w okolicach pętli przecina przejście dla pieszych z sygnalizacją świetlną, stworzone z myślą o pasażerach. Ci jednak, skarżą się na dojście do pętli, na które składa się utwardzona ziemia, zamieniająca się w błoto po obfitych opadach deszczu. Kanał znajdujący się przy pętli eksploatowany był do 1994 roku. Obok kanału stały niegdyś autobusy rezerwowe, dziś stają tam zazwyczaj pojazdy zjeżdżające do zajezdni. Pod koniec lat 90. zlikwidowano także sygnalizatory świetlne, które od kilku lat nie były już używane. W 2006 roku perony pętli przeszły małą rewitalizację. Sześciokątne płyty pamiętające lata 70. zaczęły się po bokach zapadać, co powodowało niebezpieczeństwo uszkodzenia zawieszenia przez autobusy niskopodłogowe. Nawierzchnia peronów została więc wyrównana. Na wiosnę 2006 roku na słupkach przystankowych pętli dokonano także wymiany tabliczek z rozkładem jazdy.
Od 3 lipca do 11 października 2006 roku pętla została wyłączona z ruchu dla autobusów jadących od strony Autostrady w kierunku Zdrojów, co spowodowane było robotami ziemnymi. W zastępstwie uruchomiono więc przystanek przy ulicy Metalowej na wysokości pętli. 26 stycznia 2009 roku na pętli doszło do małego wypadku, mianowicie MAN NG312 2602 kursujący na linii 61 uderzył w lampę przy wjeździe na peron uszkadzając zderzak.
1 lutego 2014 w związku ze zmianą numeracji, na pętli w zamian za 55 Bis zaczęła pojawiać się linia 85.
29 stycznia 2018 roku, w związku z wprowadzeniem nowej siatki połączeń komunikacyjnych na prawobrzeżu miasta, jak też oddaniem do użytkowania części pętli autobusowej, węzła tramwajowo-autobusowego pętli „Turkusowa” na liniach obsługujących pętlę nastąpiła nastąpiła zmiana tras i rozkładu jazdy (64, 66), jak też skomunikowanie od 1 marca 2018 roku z linią 61.
Linia 55 została wówczas wycofana z pętli.
1 stycznia 2020 po zmianie numeracji, linia 95 została przenumerowana na 904, która na pętli gości do dziś.
Przenosiny na Metalową
1 sierpnia 2021 otwarto nowy węzeł przesiadkowy - pętlę „SKM Podjuchy” (nosiła ona wtedy nazwę „Podjuchy Dworzec”) położoną przy ulicy Metalowej. Wówczas do nowej końcówki przedłużono trasy linii 66, 85 oraz 904.
Ostatnią linią kończącą bieg na pętli „Podjuchy” pozostawała linia 61. Do 1 września 2024 roku niezmiennie kończyła trasę na peronie od strony ulicy Szlamowej. Tego dnia także jej trasę wydłużono do pętli „SKM Podjuchy”, a nazwa przystanków zlokalizowanych na pętli „Podjuchy” została zmieniona na „Szlamowa”.
Obecnie przez pętlę przejeżdżają przelotowo w obu kierunkach linie 61, 64, 66, 85, 533 i 904.
na podstawie wiedzy własnej oraz materiałów udostępnionych przez Janusza Światowego
opracował Darek Krukowski
aktualizacja: man